Beiaarden.nl | Alles over klokken, beiaarden, campanalogie & André Lehr               

 

  • vallende klepel           zie krukluidas.
  • valse klok
    Een stadium in het vormproces waarin een exact model van de te gieten klok wordt gemaakt in leem of zand met daaroverheen was en wassen letters en ornamenten.
  • vast nootje
    Een nootje dat in tegenstelling met het schuifnootje slechts voorgeschreven posities op de speeltrommel kan innemen. Een trommelmaat wordt doorgaans met acht vaste nootjes overbrugd. Die op de eerste tel heet een eentje, op de tweede tel een tweetje enz. In de afbeelding zijn de acht verschillende vaste nootje gegeven.
  • vast punt         zie broeksysteem.
  • verdeelschijf
    Wanneer tijdens het versteken de speeltrommel voor schuifnoten handmatig wordt doorgedraaid, kan de beiaardier op de verdeelschijf zien hoeveel maatdelen hij de trommel verdraait. De afbeelding geeft een van de uitvoeringen van een verdeelschijf.
  • verloren tuimelaar
    Een tuimelaaras met twee horizontale armen aan dezelfde zijde waarvan een over de as verschuifbaar is. De verloren tuimelaar heeft tot doel om de verticale draad die vanaf de speeltrommel omhoog komt, recht onder de speelhamer te brengen (afbeelding). Het systeem wordt niet meer gebruikt.
  • verloren was-methode
    Ook wel cire perdue-techniek genoemd. Een vormmethode waarbij het te gieten voorwerp in was wordt gemodelleerd waarna het vervolgens in vuurvast materiaal wordt ingekapseld. Na verharding wordt de was eruit gesmolten. In de aldus ontstane holle ruimte wordt het brons gegoten.
  • verpikken
    De klavier- of klepeldraad in een ander gaatje van de tuimelaar bevestigen.
  • verschuifbare noten           zie schuifnootje.
  • verschiltoon
    Subjectieve toon met een frequentie die gelijk is aan het verschil in frequentie tussen twee sterk klinkende tonen.
  • versteeklat
    Deze wordt vóór de speeltrommel gelegd teneinde te zien welke trommelbaan bij welke speelhamer behoort.
  • versteken                                 x
    De nootjes in een andere configuratie op de speeltrommel bevestigen ten behoeve van een andere melodie.
  • versieringsmatrijs
    Houten of metalen matrijs waarin de versiering in negatief is uitgesneden zodat de wasafdrukken die daarin gemaakt worden, positief tevoorschijn komen.
  • vervangingslegering
    Een goedkope en gemakkelijk verkrijgbare legering die de kwaliteiten van het klokkenbrons evenaart. Ondanks vele pogingen is een dergelijke legering nooit gevonden.
  • viertje           zie vast nootje.
  • Vlaams pedaal
    Pedaal waarvan het draaipunt aan de achterzijde van het klavier ligt, dus vóór de speler.
  • vlamoven                                         
    Een smeltoven waarin door de smelthaard vlammen wordt geleid die het gewelfvormig plafond dusdanig verhitten dat het brons door stralingswarmte gaat smelten. De brandstof kan zowel hout als olie zijn. De met hout gestookte vlamovens werken gewoonlijk op natuurlijke trek. De afbeelding toont een oliegestookte vlamoven in twee doorsneden.
  • vliegende klepel        zie rechte luidas.
  • vloeimiddel             zie flux.
  • voorslag                   
    Een reeks klokken met een omvang van minder dan 1½ octaaf waarop doorgaans alleen maar automatische muziek ten gehore wordt gebracht.
  • vormstift
    Een dunne ijzeren stift met een lengte van minder dan tien centimeter waarmee een los vormdeel wordt vastgezet.
  • vormplaat of vormtafel
    Een ronde ijzeren schijf waarop als ronddraaiend de vorm gemaakt wordt. De sjablone is in dat geval vast opgesteld, terwijl de vorm ronddraait.
  • vrijvallende speelhamer
    Een speelhamer die, na opgelicht te zijn, wordt losgelaten en vervolgens door zijn eigen gewicht tegen de klok slaat.
Ga naar boven